Hướng dẫn bổ sung sắt cho bà bầu đúng cách
Trong quá trình mang thai, việc bổ sung sắt cho bà bầu được rất nhiều bà mẹ quan tâm, cần bổ sung sắt thường xuyên để phòng ngừa thiếu máu do thiếu sắt. Nhưng bổ sung sắt làm sao cho đúng cách thì rất ít các mẹ biết. Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn bổ sung sắt cho bà bầu đúng cách.
1. Sắt có tác dụng gì cho quá trình mang thai
Sắt là một loại vi chất cần thiết cho phụ nữ mang thai. Khi cơ thể không đủ sắt, dẫn đến tình trạng thiếu máu, tăng khả năng băng huyết, nhiễm trùng hậu sản cao… Phụ nữ mang thai là đối tượng có nguy cao bị thiếu máu, ước tính tỷ lệ thiếu máu thai kỳ lên đến 41,8%.
Khi mang thai, thể tích tuần hoàn tăng 50% so với cơ thể bình thường. Để đáp ứng nhu cầu phát triển của thai nhi, nhu cầu sắt cũng tăng nhanh chóng. Sắt là nguyên tố cần thiết tham gia vào các hoạt động phát triển tế bào, đặc biệt là tế bào hồng cầu, cung cấp oxy cho sự phát triển của bé.
Cơ thể mẹ đủ sắt sẽ giúp hạn chế những nguy cơ trong thai kỳ như sảy thai, sinh non, băng huyết, nhiễm trùng hậu sản, trẻ bị thiếu máu sơ sinh… Vì vậy, các mẹ cần bổ sung sắt cho cơ thể thường xuyên để duy trì sự khỏe mạnh cả mẹ và bé.
2. Cách uống sắt đúng cách cho bà bầu
Khi mang thai, nhu cầu sắt cần thiết cho cơ thể tăng gấp đôi so với bình thường. Các mẹ cần phải bổ sung 30mg/ngày. Theo khuyến cáo Tổ chức Y tế Thế giới, các mẹ nên uống viên bổ sung sắt thường xuyên trong suốt thai kỳ để đảm bảo lượng sắt được nạp vào cơ thể. Bên cạnh việc uống viên bổ sung sắt thì các mẹ còn có thể tăng cường những thực phẩm có chứa sắt.
2.1 Bà bầu uống sắt khi nào?
Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới, các mẹ cần bổ sung sắt ngay sau khi phát hiện mang bầu và kéo dài tới sau khi sinh 1 tháng. Hàm lượng sắt cần thiết cho phụ nữ mang thai theo các giai đoạn thai kỳ như sau:
Ba tháng đầu thai kỳ
Ba tháng đầu là giai đoạn vàng trong sự hình thành cơ thể của thai nhi. Giai đoạn này các mẹ cần tập trung bổ sung dinh dưỡng đầy đủ, thiếu bất kỳ một loại dưỡng chất nào cũng gây ảnh hưởng đến sức khỏe của bé. Giai đoạn 3 tháng đầu, bé cần sắt để tạo máu, mẹ nên bổ sung từ 30 đến 60 mg sắt mỗi ngày.
Ba tháng giữa thai kỳ
Ba tháng giữa thai kỳ, thai nhi cần phát triển mạnh mẽ để hoàn thiện các bộ phận cơ thể. Khi này, cơ thể bé cần phải tạo nhiều máu hơn để nuôi các cơ quan của cơ thể. Các mẹ cần phải duy trì bổ sung lượng sắt 30 đến 60 mg, bên cạnh đó bổ sung các thực phẩm chứa sắt như rau xanh đậm, thịt bò…
Ba tháng cuối
Ba tháng cuối thai kỳ đây là giai đoạn thai nhi sẽ phát triển nhanh về kích thước và cân nặng cơ thể. Cơ thể mẹ sẽ cũng có nhiều dấu hiệu chuyển đổi cho quá trình chuyển dạ. Khi sinh em bé dù là sinh mổ hay sinh thường, cơ thể mẹ có thể mất nhiều máu. Vì thế, giai đoạn 3 tháng cuối, các mẹ cần tăng cường bổ sung sắt từ 50 đến 60 mg mỗi ngày và ăn nhiều thực phẩm chứa sắt để dự trữ một lượng máu nhất định cho quá trình sinh.
2.2 Cách uống sắt đúng cách cho bà bầu
Các mẹ có thể bổ sung sắt nguyên tố thông qua chế độ ăn hoặc uống sắt. Các mẹ nên uống sắt trước khi ăn 30 phút và bổ sung một số thực phẩm chứa vitamin C để cơ thể hấp thu sắt dễ hơn.
Bổ sung sắt thông qua chế độ dinh dưỡng
- Trong quá trình mang thai, dinh dưỡng của mẹ cần được bổ sung đa dạng hơn. Sắt nguyên tố chứa trong rất nhiều thực phẩm ăn hàng ngày như các loại thịt có màu đỏ tươi, nội tạng của động vật như tim, gan, phổi của gia cầm, cá, ngao, lòng đỏ trứng, các loại rau có màu xanh đậm, bí đỏ… Tuy nhiên, sắt có nguồn gốc từ động vật dễ hấp thụ hơn so với từ thực vật.
- Ngoài việc bổ sung sắt hàng ngày, các mẹ nên bổ sung thêm folate / acid folic. Các chất này có thể bổ sung ở các loại hoa quả và nước trái cây như chuối, rau cải, loại đậu, bánh mì, ngũ cốc…
- Vitamin B12 từ thịt và sữa hoặc các loại ngũ cốc …
Bổ sung sắt bằng các viên uống
Mẹ bầu bên cạnh bổ sung sắt từ chế độ dinh dưỡng, thì việc uống các loại vitamin tổng hợp cho bà bầu chứa sắt giúp hấp thu sắt tốt hơn. Sắt có hai loại, sắt vô cơ (sắt sulfat) và sắt hữu cơ (sắt fumarate và sắt gluconate). Hai loại sắt này bổ sung sắt cho cơ thể, nhưng khi mang thai các mẹ nên chọn uống các loại sắt hữu cơ, bởi cơ thể hấp thu tốt hơn và ít gây ra táo bón.
2.3 Những lưu ý cho bà bầu khi sử dụng sản phẩm chứa sắt
Khi uống sắt, đặc biệt trong giai đoạn thai kỳ, các mẹ cần phải đặc biệt lưu ý:
- Cần bổ sung sắt ngay khi biết mình mang thai, nhưng không nên tự ý bổ sung. Khi khám thai định kỳ, các mẹ hãy hỏi ý kiến của bác sĩ chuyên khoa về các loại sắt tốt, hàm lượng bổ sung ở mỗi giai đoạn thai kỳ.
- Viên sắt là một vi chất dinh dưỡng khó hấp thu, vì thế các mẹ khi bổ sung sắt nên uống vào lúc bụng đói và bổ sung thêm các loại trái cây, nước ép chứa vitamin C giúp sắt có thể hấp thu vào cơ thể. Hoặc mẹ quên uống vào lúc đói, thì có thể bổ sung sắt sau khi ăn 1 đến 2 giờ .
- Khi uống sắt các mẹ không nên uống cùng các thực phẩm bổ sung canxi như sữa, thuốc bổ sung canxi. Bởi canxi và sắt sẽ gây hạn chế khả năng hấp thu sắt vào cơ thể. Các mẹ nên phân bổ thời gian uống sắt và uống canxi cách nhau khoảng từ 2 đến 3 tiếng .
- Mẹ cần uống nước nhiều hơn, chú ý bổ sung các thực phẩm giàu chất xơ. Bởi sắt rất dễ gây ra táo bón, các mẹ có thể ăn nhiều rau xanh, hoặc các viên vitamin, rau củ để bổ sung chất xơ, hạn chế táo bón thai kỳ. Lưu ý, các mẹ nên uống nước lọc, hạn chế những loại nước chứa cafein như cà phê hoặc trà, những loại nước này sẽ làm giảm hấp thu sắt.
- Cần phải tuân theo chỉ định của bác sĩ. Bên cạnh đó, những mẹ có cơ thể thiếu máu không do thiếu sắt thì không nên tự ý bổ sung các viên uống sắt.
3. Các ảnh hưởng khi thiếu sắt
- Đối với mẹ: Mẹ bầu thiếu sắt có thể tăng nguy cơ sảy thai, nhau tiền đạo, bong nhau, vỡ ối sớm, tiền sản giật, nhiễm trùng hậu sản… Ngoài ra, thiếu sắt gây ra tình trạng băng huyết sau sinh, có nguy cơ đe dọa đến sức khỏe và tính mạng của mẹ.
- Đối với thai nhi: Trẻ sẽ dễ bị thiếu máu, cân nặng không đạt chuẩn, bị sinh non, suy thai, dễ bị ốm vặt. Kết luận Bài viết trên đã giải đáp thắc mắc của các mẹ về cách uống sắt cho bà bầu sao cho đúng. Việc bổ sung sắt trong giai đoạn thai kỳ cần được bác sĩ chuyên khoa tư vấn kỹ càng. Bởi việc bổ sung sắt không đúng cách cũng sẽ gây ảnh hưởng đến sức khỏe cả mẹ và thai nhi.
CH-20231130-18
Tài liệu tham khảo:
[1]SẮT – VI CHẤT CẦN BỔ SUNG CHO PHỤ NỮ CÓ THAI. https://tytphuong4qtb.medinet.gov.vn/quan-ly-thai-phu/sat-vi-chat-can-bo-sung-cho-phu-nu-co-thai-c10300-74842.aspx
[2]BỔ SUNG VIÊN SẮT CHO MẸ BẦU ĐÚNG CÁCH. https://tytphuongtaythanh.medinet.gov.vn/quan-ly-thai-phu/bo-sung-vien-sat-cho-me-bau-dung-cach-cmobile10428-18097.aspx
